Chương 6
Hạt gai dầu Dinh dưỡng và Sức khỏe
Chế độ dinh dưỡng lành mạnh không nên được đánh giá thấp, đặc biệt khi xem xét về việc ăn uống của người phương Tây hiện nay. Theo Tiến sĩ Alejandro Junger, “vấn đề là chúng ta không ăn thức ăn nữa, mà chúng ta ăn các sản phẩm giống thức ăn”.[1] Chúng ta là hậu duệ của những thợ săn bắn – hái lượm, tổ tiên chúng ta chủ yếu ăn rau, quả, hạt, rễ cây, cá và thịt. Chế độ này rất giàu chất béo và protein tốt, ít carbohydrate. Việc ăn uống hiện nay đi ngược lại với sự tiến hóa, dẫn đến nhiều bệnh tật hơn. Đặc biệt ở phương Tây, phần lớn mọi người ăn quá nhiều nhưng lại thiếu chất, với lượng lớn chất béo trans, đường, ngũ cốc, bánh mì, khoai tây và sữa bò thanh trùng. Ăn nhiều chất béo trans làm tăng cholesterol trong máu, nguy cơ ung thư và bệnh tim mạch. Nghiên cứu sai lầm và lỗi thời của Nathan Pritikin đã làm chúng ta có định kiến sai lầm về việc chất béo bão hòa là kẻ thù của sức khỏe và gây bệnh tim mạch. Hiện nay, chất béo bão hòa được cho là thiết yếu cho hoạt động của não, gan, tế bào và cần thiết cho sự hấp thu vitamin, muối khóang cũng như chống lại bệnh tật. Theo các nghiên cứu hiện đại, ăn nhiều chất béo trans, tinh bột, đường nhưng ít chất béo là vô cùng nguy hiểm. Thức ăn chế biến sẵn cũng gây ra nhiều bệnh kể trên. Sự “ám ảnh quá mức” về chế độ ăn ít chất béo đã dẫn tới lầm tưởng rằng ăn tinh bột và đường là lành mạnh. Một chế độ ăn đa dạng các loại thực phẩm chưa chế biến, thực phẩm tự nhiên giàu chất béo và protein, cùng với các loại hạt, ngũ cốc, hoa quả, rau, kèm theo lượng đường hạn chế là tốt nhất. Hạt gai dầu có thể là một phần quan trọng trong đó.
Mãi cho tới thế kỷ 20, béo phì mới trở thành một vấn nạn sức khỏe, được Tổ chức Y tế Thế giới WHO công nhận là đại dịch toàn cầu.[2] Năm 2018, ước tính 1.5 tỉ người trưởng thành thừa cân. Trong đó, hơn 200 triệu nam giới và 300 triệu phụ nữ béo phì.[3] Béo phì là khi lượng mỡ thừa quá nhiều gây hại cho sức khỏe; chỉ số khối cơ thể (BMI) lớn hơn hoặc bằng 25 là thừa cân, và 30 là béo phì. Năm 2010, hơn 40 triệu trẻ em dưới 5 tuổi thừa cân. Báo cáo thứ 2 của Viện nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ, “Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Cancer: a Global Perspective”, đã thừa nhận mối liên hệ giữa lượng mỡ thừa và nguy cơ ung thư.[4] Đã có đầy đủ bằng chứng khoa học về việc lượng mỡ trong cơ thể quá cao sẽ tăng nguy cơ ung thư thực quản, tụy, đại tràng, trực tràng, nội mạc tử cung, thận và ung thư vú ở phụ nữ mãn kinh.
Loại hạt chữa lành
Hạt gai dầu cannabis sativa L. là nguồn thực phẩm, dược phẩm quan trọng từ hàng ngàn năm trước. Tuy nhiên do hậu quả của lệnh cấm, tiềm năng thật sự của loại siêu thực phẩm này đã không được người phương Tây coi trọng. Theo Tài liệu y học Trung Hoa cổ đại: “Người xưa sử dụng loại thuốc này để duy trì duy trì sinh lực và khả năng sinh sản”.[5] Người biên dịch tài liệu kinh điển Chinese Materia Medica, Li Shih Chen (1518-1593), viết lại rằng, từ thời xưa đã có thể phân biệt gai dầu và cần sa. Thậm chí có một giống gai dầu trên đảo Mao Luo có hạt to như hạt sen. Hạt gai dầu có thể là thành phần của một chế độ ăn lành mạnh, giúp kiểm soát calorie. Nhiều người ăn chúng nói rằng họ thấy no, nhiều năng lượng, ít thèm tinh bột và đường hơn.
Gai dầu có thể được trồng nơi đất nghèo dinh dưỡng, nhưng lại cho sản lượng cao chỉ trong một thời gian ngắn. Nếu tận dụng tốt, nó sẽ rất có ích cho những khu vực đang chịu nạn đói. Có thể trồng gai dầu dễ dàng mà không cần thuốc trừ sâu hay thuốc diệt cỏ. Ngoài cho hạt, nó còn sản xuất ra loại sợi chắc khỏe để dùng dệt vải và làm vật liệu xây dựng. Gai dầu có thể được bón bằng chất thải hữu cơ, và nếu canh tác đúng cách, có thể trồng nó nhiều năm trên cùng một mảnh đất mà không bị giảm sản lượng. Trong trường hợp lũ lụt, luật pháp hoặc chiến tranh… mà không canh tác được, có thể nhập khẩu hạt gai dầu rất dễ dàng vì nó nhẹ và dễ chuẩn bị. Tuy vậy, hạt gai dầu đang bị chèn ép và đánh giá thấp tại phương Tây, trong khi lại là nguồn thực phẩm rất tốt tại Châu Á, Ấn Độ, Nga và Đông Âu. Ở Nga, nó được dùng thay thế cho bơ và margarine (bơ thực vật). Ở Trung Quốc, hạt gai dầu nướng là món ăn đường phố phổ biến, và một số vùng nông thôn có truyền thống ăn Houmayou, một loại súp chứa hạt gai dầu. Hạt gai dầu cũng có trong thực đơn của người Nhật Bản. Nó được tìm thấy ở các nhà hàng và tiệm tạp hóa với tên gọi Shichimi, một loại gia vị, và asanomi, một loại burger đậu phụ phủ hạt gai dầu. Gai dầu hiện được sử dụng ở nông thôn Cambodia và Lào để làm súp, nhưng nguyên liệu sử dụng là cành và lá như một loại gia vị thảo mộc. Phần thịt của hạt gai dầu đã tách vỏ cũng gần giống với các loại ngũ cốc khác, và không chứa chất gây phê. Nó có thể được ăn sống, xay trộn với đồ ăn, làm giá mầm, làm sữa, trà, bia hoặc dùng trong nấu ăn. Hạt gai dầu đã hợp pháp tại Bắc Mỹ và Châu Âu, và đang ngày càng chứng minh giá trị của mình. Có thể mua được các thanh ngũ cốc, mì sợi, bánh mì, waffles, đậu hũ, bơ, các sản phẩm phết bánh mì và dầu ăn làm từ hạt gai dầu. Được xếp vào nhóm “hạt” (nut), hạt gai dầu có nhiều amino acid và acid béo, 90% không bão hòa. Bạn nên ăn hạt gai dầu sống, vì nhiều loại amino acid dễ bị phá hủy bởi nhiệt. Hạt gai dầu chứa 33% protein, đứng chỉ sau đậu nành (35%), nhưng dễ tiêu hóa hơn và thành phần protein của nó là dạng hòan hảo nhất trong giới thực vật. Hàm lượng protein này nhiều hơn đa số các nguồn protein khác. Hạt gai dầu còn có nhiều arginine, 123 mg / 1 g protein, và histidine, 27 mg/ g protein. Arginine là amino acid bán thiết yếu còn histidine là amino acid thiết yếu. Chúng trước kia được cho là chỉ cần thiết với trẻ con, tuy nhiên các nghiên cứu đã cho thấy người lớn cũng cần chúng. Hạt gai dầu cũng giàu methionine, 23 mg/ 1g protein và cysteine, 16 mg/ 1g protein. Loại amino acid này cần cho sự tổng hợp enzyme. Các chất chống oxy hóa như alpha, beta, gamma, deltatocopherol và alpha-tocotrienol cũng có rất nhiều trong hạt gai dầu. Các chất dinh dưỡng thiết yếu là những chất cơ thể không thể tự tổng hợp được và phải lấy từ thức ăn, gồm có nhiều loại amino acid, acid béo, vitamin và khóang chất… Không một loại thức ăn nào có tất cả các chất thiết yếu, nhưng hạt gai dầu khá gần với sự hòan hảo đó. Protein của hạt gai dầu gần như hòan chỉnh. Lượng omega-3 cũng cao hơn hạt óc chó, vốn có 6.3%. Hạt gai dầu có thể được dùng làm dầu ăn bằng phương pháp ép lạnh. Đây là sản phẩm chất lượng rất cao. Phần vỏ hạt có thể được xay thành một loại bột chứa 41% protein, không có gluten, được chấp nhận bởi Cộng đồng Celiac Hoa Kỳ là an toàn cho bệnh nhân dị ứng gluten. Khả năng gây dị ứng của hạt gai dầu là rất nhỏ khi so với các loại hạt khác. Hạt gai dầu chứa lượng cholesterol thấp, nhưng lại giàu phytosterols với khả năng giúp giảm cholesterol trong máu.
Hạt gai dầu
Hạt gai dầu không bị giảm chất lượng dinh dưỡng hay y tế sau khi qua công đoạn tách vỏ, và trở nên dễ sử dụng hơn. Có thể ăn trực tiếp hoặc thay thế các loại hạt và ngũ cốc khác. Chỉ có 6.6% calories từ hạt gai dầu đến từ chất béo bão hòa, so với 14% trong chế độ ăn hiện đại. Hạt gai dầu có 44% chất béo, 33% protein, 12% carbonhydrate, ngoài ra còn có vitamin, đặc biệt là vitamin E, phytosterol và khóang chất. Nói chung, hạt gai dầu có giá trị cao vì thành phần acid béo và protein của nó, với tất cả các amino acid thiết yếu và một tỉ lệ chuẩn các acid béo thiết yếu. Hầu hết các loại hạt chứa dầu đều có linoleic acid (LA), một acid béo thiết yếu thuộc nhóm omega 6, nhưng lại có rất ít omega 3. Chúng ta nên ăn chế độ có tỉ lệ acid béo omega-6: omega-3 khoảng 4:1. Chế độ ăn phương Tây có tỉ lệ omega-6/omega-3 khoảng 10:1 hoặc nhiều hơn. Sự thiếu cân bằng này gây nên nhiều chứng bệnh tim mạch, xương khớp, béo phì, bệnh da liễu và các rối loạn tâm lý…
Gai dầu trong các nền Y học cổ xưa
Gai dầu đã được dùng trong Y học Trung Hoa từ hơn 2000 năm trước, với tên gọi Hou Ma Ren. Ngày nay, nó vẫn dùng để phục hồi năng lượng và dùng trong châm cứu (tonification).
Trong văn hóa Trung Quốc, qi (chi) được coi là nguồn sống, nguồn năng lượng hoặc dòng chảy năng lượng. Các tác động xấu lên hoặc thiếu hụt qi (chi) đều có thể gây bệnh. Điều này gần giống hội chứng suy nhược, với các triệu chứng yếu cơ, mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn… Nguyên nhân có thể do bẩm sinh hoặc thiếu dinh dưỡng, rối loạn cảm xúc, các bệnh lý nặng hoặc mạn tính, sinh nở, khí hậu hoặc tuổi tác. Hạt gai dầu được chỉ định cho nhiều bệnh khác nhau, nhưng người Trung Quốc cho rằng nó có ích nhất trong việc cải thiện chức năng ruột, lá lách và dạ dày. Nó còn chữa táo bón, phục hồi sức khỏe sau ốm hoặc sinh nở và giúp tăng âm trong cơ thể (Yin, đối lập với Yang, dương). Điều này giúp hạ nhiệt cơ thể và phục hồi vết thương (dùng ăn trực tiếp hoặc bôi dưới dạng dầu hạt). Ayurveda (Ayurvedic) là một hệ thống y tế cổ xưa bắt nguồn từ Ấn Độ. Ayur, tức sự sống và veda là kiến thức, gộp lại thành kiến thức về sự sống. Hạt gai dầu là Vijaya Siddhi. Vijaya là chiến thắng, và hạt gai dầu được cho là thứ giúp chiến thắng bệnh tật. Hạt và dầu gai dầu được miêu tả trong Ayurvedic rằng có tác dụng nhuận tràng, chống viêm, phục hồi thần kinh và bổ tim. Nó được kê cho các chứng bệnh viêm nhiễm các màng nhầy trong cơ thể. Dầu hạt gai dầu còn giúp chống viêm ở bệnh vảy nến, eczema và mụn trứng cá. Dosha là thuật ngữ miêu tả các yếu tố vận hành năng lượng trong cơ thể. Vata tiêu tốn năng lượng, Pitta điều hòa và Kapha phục hồi nó. Các chức năng Ayurvedic của hạt gai dầu là Snigdha (chống viêm), Rasayana (trẻ hóa), Anutoma (điều chỉnh giảm Vata xuống) và Vibandha (giảm táo bón). Khi các Dosha trong cơ thể ở trạng thái cân bằng thì cơ thể đạt trạng thái sức khỏe hòan hảo.
Các tác dụng khác
Theo một nghiên cứu đăng trong tạp chỉ Journal of International Medical Research, hạt gai dầu đã được sử dụng thành công trong điều trị xơ vữa động mạch, eczema và rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD). Nó còn có giúp nhuận tràng, hình thành khối phân, giúp việc đại tiện ổn định hơn. Ngoài ra, theo trường Đại học Michigan, chiết xuất hạt gai dầu còn chứa một loại chất chưa xác định được, giúp cải thiện khả năng học tập và trí nhớ, tăng cường miễn dịch.[6] Các nhà nghiên cứu còn phát hiện ra rằng, hạt gai dầu kích thích một loại protein não bộ là calcineurin, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của synap Tạp chí Journal of Pharmacology, Biology and Behavior cũng đăng tải kết quả của một nghiên cứu cho thấy calcineurin tăng cường hoạt động của não và hệ miễn dịch ở chuột. Một nghiên cứu sau đó phát hiện ra calcineurin có thể giúp phục hồi lại các kỹ năng học tập và trí nhớ bị ảnh hưởng bởi sự nghiện chất trong quá khứ.[7] Lượng lớn acid béo omega 6 và omega 3, cùng với phytosterol, tìm thấy ở hạt gai dầu có tác dụng tốt đối với sức khỏe tim mạch, bằng cách giảm cholesterol máu, giảm huyết khối động mạch và giảm sự hình thành các mảng mỡ tại thành động mạch trong xơ vữa động mạch. Phytosterol còn giúp giảm lượng cholesterol khoảng 10% và lipoprotein tỉ trọng thấp (LDL) khoảng 13% trong máu. Nó còn có thể bảo vệ cơ thể khỏi ung thư đại tràng, vú và tuyến tiền liệt. Một chế độ ăn đủ omega 6 và 3 với tỉ lệ chuẩn, có thể làm chậm sự tiến triển hoặc giảm nhẹ các bệnh thoái hóa hệ thần kinh như Alzheimer và Parkinson. Thêm vào đó, gamma-linolenic acid (GLA) trong hạt gai dầu đã cho thấy hiệu quả trong việc chữa trị viêm khớp dạng thấp và viêm bao hoạt dịch, có lợi cho các bệnh nhân loãng xương. Ngoài ra, còn có rất nhiều bằng chứng cho thấy tác dụng của hạt gai dầu đối với các bệnh ngoài da.
Dầu trong hạt gai dầu có thể giảm hoạt động của tiểu cầu, do vậy những ai đang dùng thuốc chống đông máu có thể bị chảy máu. Đây chỉ là dự đoán, nhưng nếu có vấn đề gì xảy ra, nguyên nhân chủ yếu đến từ thuốc chứ không phải hạt gai dầu. Quá liều hay tương tác với thuốc chống đông warfarin (Coumadin) có thể dẫn tới tử vong do ngộ độc, tương tự đối với siêu warfarin (còn gọi là thuốc chống đông tác dụng kéo dài). Warfarin là thành phần độc tố chính trong thuốc diệt chuột, làm chuột chảy máu đến chết. Nếu bạn đang sử dụng thuốc chống đông máu, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng hạt gai dầu.
Dầu hạt gai dầu
Loại dầu đầy dinh dưỡng này đang ngày càng phổ biến trong các siêu thị và cửa hàng thực phẩm lành mạnh. Nó đem lại tất cả lợi ích của hạt gai dầu, và là nguồn acid béo thiết yếu omega 3 và omega 6 tốt nhất từng được biết tới. Dầu hạt gai dầu chứa rất nhiều vitamin A và E, đều là chất chống oxy hóa mạnh. Không như dầu hạt lanh, nó có thể được dùng liên tục mà không lo bị thiếu hụt hay mất cân bằng các acid béo thiết yếu, vì tỉ lệ này trong dầu hạt gai dầu là 3.38, gần với mức 4.0 được tổ chức Y tế Thế giới WHO khuyến cáo. Thêm vào đó, chất chuyển hóa sinh học của các acid béo thiết yếu, gamma-linolenic acid (18:3 omega-6; “GLA”) và stearidonic acid (18:4 omega-3; “SDA”) cũng có mặt. Dầu hạt gai dầu còn kháng viêm rất tốt. Bất kỳ lúc nào bạn dùng dầu ăn cho nấu nướng hoặc trộn salad, bạn đều có thể dùng dầu hạt gai dầu thay thế.
Liều lượng:
Để chữa bệnh bằng hạt gai dầu, cần khoảng từ 10 tới 30 gram mỗi ngày. Có thể ăn sống trực tiếp, rắc lên ngũ cốc, bánh mì hoặc xay, nghiền cho vào thức ăn hoặc đồ uống. Liều lượng này đã được xác nhận bởi Đại học Michigan. Họ khuyến cáo 15 gram hoặc một thìa canh, 2 lần mỗi ngày.[8] Không có nguy cơ quá liều trừ khi bạn đang sử dụng warfarin. Bạn có thể dùng lên đến 60 gram mỗi ngày, tương đương 4 thìa canh, không nên hơn. Nếu bạn dùng quá nhiều, nên nhớ là nó có tác dụng nhuận tràng. Nếu bạn không muốn xuất hiện tác dụng này, chỉ cần ăn ít đi. Một thìa canh dầu hạt gai dầu cũng đã cung cấp đủ acid béo thiết yếu: linoleic và alpha-linolenic acid cho cả ngày. Cannabinoid được sản xuất ở phần cây, vậy nên hạt không chứa lượng cannabinoid đáng kể nào, và không gây phê, kể cả hạt của cần sa cũng vậy. Thỉnh thoảng chúng cũng bị một số hạt nhựa dính vào, dẫn tới việc sản phẩm có thể có dấu vết nhỏ của cannabinoid. Tuy nhiên, hạt gai dầu bán trên thị trường không có hiện tượng này. Bạn không thể phê do ăn hạt hoặc dầu hạt gai dầu. Đã có nhiều nghiên cứu về việc liệu các sản phẩm hạt gai dầu có ảnh hưởng tới quá trình kiểm tra chất cấm tại nơi làm việc không, và kết quả cho thấy rằng không có một tình nguyện viên nào có hàm lượng cannabinoid trong cơ thể tương đương với người sử dụng cần sa giải trí.
Hạt gai dầu để giảm cân
Nếu bạn ăn nhiều calories hơn lượng calories bạn sử dụng, cơ thể sẽ dự trữ mỡ. Bạn có thể giảm 1-2 pound (khoảng nửa cân tới một cân) mỡ mỗi tuần nhờ ăn kiêng. Hạt gai dầu giúp bạn no và là nguồn protein tốt. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu một chế độ ăn nào. Kiểm soát calories là cách giảm cân và duy trì chỉ số khối cơ thể BMI hiệu quả nhất. Bạn sẽ sống lâu hơn, ít bệnh hơn và có nhiều năng lượng hơn. Những cuốn sách ăn kiêng kỳ cục hay thực phẩm chức năng giảm cân đắt tiền là không cần thiết. Hầu hết các cách giảm cân này đều có tác dụng rất nhanh, nhưng không thể có hiệu quả kéo dài. Lượng cân nặng mất đi một cách nhanh chóng chủ yếu chỉ là do cơ thể bị mất nước. Trên thực tế, một số nghiên cứu cho thấy lên tới 90% những người này đều bị tăng lại cân trong vòng 1 năm và nhiều người còn tăng nhiều cân hơn trước. Bạn có thể đong đếm calories một cách đơn giản bằng việc sử dụng sách hướng dẫn hoặc google miễn phí. Lên kế hoạch 3 bữa ăn mỗi ngày với bữa sáng quan trọng nhất; ăn thật ít vào buổi tối nếu có thể. Viết tổng sổ calories mỗi bữa và tính tổng lại cho cả ngày. Một người đàn ông bình thường cần khoảng 2500 calories mỗi ngày để duy trì cân nặng, còn phụ nữ khoảng 2000 calories. Những số liệu này còn phụ thuộc vào tuổi tác và mức độ hoạt động thể chất. Lượng calories lý tưởng để giảm cân là ít hơn mức duy trì cân nặng 500 calories, nhưng không được phép quá 1000 calories. Có khoảng 2500 calories trong 1 pound (454 gram) chất béo dự trữ của cơ thể. Nếu bạn bớt được 3500 calories mỗi tuần, bạn sẽ giảm được 1 pound. Hạn chế thịt đỏ, đường, đồ uống chứa cồn, đồ ăn chế biến sẵn, bánh mì trắng, mì ý và sản phẩm sữa bò nhiều nhất có thể. Thay thế khoai tây và gạo trắng bằng hạt gai dầu, đậu, rau tươi và các loại ngũ cốc. Ngũ cốc như gạo lứt, yến mạch, lúa mạch đen hay thực phẩm từ chúng, rất bổ dưỡng và là nguồn chất xơ tốt. Hạt quinoa, hạt amaranth và kiều mạch (buckwheat) được xếp vào loại “hạt giả” (pseudo-grains), nhưng cũng thường được xếp chung với các loại hạt thông thường vì thành phần dinh dưỡng và cách chế biến tương tự nhau. Các loại đậu hạt rất giàu chất xơ và được xếp vào loại thực vật có hạt tách làm 2 nửa. Các hạt họ đậu làm thực phẩm bao gồm đậu bean, đậu Hà Lan, đậu lăng, đậu nành và đậu phộng. Chúng đều nên được thêm vào thực đơn của bạn. Không ăn quá nhiều quả ngọt loại chứa nhiều đường dưới dạng fructose. Bạn vẫn có thể có một chế độ ăn khỏe mạnh nếu không có quả, nhưng chúng giúp bạn thu được vitamin dễ dàng. Các loại quả nhiều đường bao gồm: quýt, cherry, nho, xoài, sung và chuối. Các loại quả ít đường bao gồm: chanh, đại hoàng, quả mâm xôi, quả việt quất và nham lê. Có thể thay thế cá và thịt gia cầm bằng hạt gai dầu nếu bạn thích. Nếu bạn là người ăn chay, đơn giản chỉ cần thêm hạt gai dầu vào bữa ăn. Hạt gai dầu cho 340 kcal mỗi 60 gram, hoặc 4 thìa canh. Ăn bữa sáng chứa hạt gai dầu giúp chống đói hiệu quả cho tới chiều. Uống nhiều nước. Hầu hết mọi người đều không ý thức được họ nên uống bao nhiêu nước mỗi ngày và nhiều người luôn trong trạng thái thiếu nước mà không biết. Quá trình đốt cháy calories cần nước, do đó thiếu nước sẽ làm chậm sự đốt mỡ. Các nghiên cứu cho thấy rằng lượng nước bạn cần phụ thuộc nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng sức khỏe, mức độ hoạt động và điều kiện nơi bạn sống. Viện Y học đã đưa ra lượng nước cần thu nạp đối với nam giới vào khoảng 3 quart (13 cup) mỗi ngày và nữ giới khoảng 2.3 quart (9 cup). Bạn cần phải luyện tập thể chất để giảm cân. Đi bộ nhiều hơn, sử dụng thang bộ thay cho thang máy, đi xe đạp, bơi, vào gym hoặc luyện tập tại nhà. Nếu bạn béo phì, bị bệnh hoặc không được phép hoạt động mạnh vì một lý do nào đó, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu luyện tập.
Thế đó, muốn giảm cân bằng hạt gai dầu chỉ có cách đơn giản vậy thôi.
Công thức
Sinh tố hạt gai dầu
Đây là cách đơn giản nhất để ăn hạt gai dầu: Trộn một thìa canh hạt gai dầu với trái cây hoặc nước ép tùy ý rồi cho vào máy xay sinh tố. Bạn cũng có thể thêm sữa chua. Bạn cũng có thể làm protein shake với đầy đủ lượng amino acid và chất béo thiết yếu. Protein là yếu tố nền tảng cho việc phát triển cơ bắp và rất cần thiết cho những người thường xuyên vận động, như vận động viên và những người tập thể hình. Hạt gai dầu là sự thay thế tốt cho thực phẩm chức năng từ sữa bò hoặc đậu nành.
Viên gai dầu (Nai Lao Yi Qi)
Công thức này xuất hiện trong tài liệu y học Trung Hoa cổ đại Pen-T’sao KangMu, giúp hồi phục qi (năng lượng). Nó còn được dùng để giảm cảm giác đói trong thời gian dài. Quá trình nấu sẽ ảnh hưởng tới các amino acid, tuy nhiên đây được ghi nhận là liệu pháp y tế sử dụng hạt gai dầu đầu tiên đáng nhắc tới.
Nguyên liệu:
- 2 quart (2 lít) hạt gai dầu đã tách vỏ
- 1 quart (1 lít) đậu nành
Cách làm
1. Luộc tất cả cho tới khi mềm, rồi làm ráo nước. Sau đó, đảo đều chúng trong chảo cho tới khi khô.
2. Để nguội rồi xay nhuyễn bằng cối xay hoặc cái xay cà phê.
3. Cho thêm một lượng nhỏ mật ong và trộn thật đều nguyên liệu với mục đích kết dính chúng lại.
4. Hỗn hợp nên dính với nhau nhưng không quá dính. Sử dụng tay nặn hỗn hợp thành các viên nhỏ, ăn 2 lần mỗi ngày. Bạn nên làm khối lượng tối thiểu mỗi viên khoảng 1 ounce (28 gram)
Salad hạt gai dầu
Salad là một cách tuyệt vời để ăn đủ 2 thìa canh hạt gai dầu mỗi ngày. Chỉ cần rắc hạt gai dầu lên salad của bạn. Nước sốt trộn salad cũng nên dùng dầu hạt gai dầu ép lạnh organic. Hãy thử 1 phần dầu hạt gai dầu, 1 phần dấm hoặc nước cốt chanh. Có thể cho thêm hạt tiêu hay gia vị tùy ý.
Hạt gai dầu nướng
Quá trình nướng sẽ làm tổn hại đến các amino acid, tuy nhiên món ăn này vẫn tốt cho sức khỏe hơn khoai tây chiên hay bánh pretzel. Nướng hạt gai dầu trong chảo cho tới khi nó có màu nâu hơi vàng, sau đó thêm muối và tiêu sao cho vừa miệng.
Hạt gai dầu viên (Nai Lao Yi Qi) – Công thức khác
Có một công thức hạt gai dầu viên hiện đại hơn, có thể được làm với dầu ăn tẩm cần sa, tuy nhiên trong phần này chúng ta sẽ dùng dầu hạt gai dầu ép lạnh. Những viên thực phẩm này có thể dùng cho bệnh nhân gặp các vấn đề tiêu hóa hoặc dùng thay thế bữa ăn thông thường.
Thời gian chuẩn bị: 5 phút
Nguyên liệu
- 4 cốc hạt gai dầu đã tách vỏ
- 4 cốc yến mạch • 3 cốc dừa nạo
- 1 cốc hạt hướng dương
- 1 cốc dầu hạt gai dầu
- 400 gram mật ong
- 4 cốc bột mì gai dầu để rắc phủ lên viên gai dầu khi làm xong. Bạn có thể tìm sản phẩm này ở các cửa hàng thực phẩm. Hạt gai dầu không thể được xay thành bột vì nó chứa nhiều chất béo, mà thay vào đó sẽ thành dạng bơ. Cần loại bỏ dầu trong hạt gai dầu nếu muốn có dạng bột.
Cách làm
- Trộn đều nguyên liệu, cuối cùng cho mật ong vào để kết dính. Tốt nhất nên cho hạt gai dầu và hạt hướng dương vào cối xay để xay nhỏ trước, nhưng điều này có thể không cần thiết.
- Chia hỗn hợp thành 24 phần và nặn thành viên. Chúng sẽ hơi dính và có thể được phủ bột gai dầu. Công thức làm 24 khẩu phần.
Sữa gai dầu
Sữa gai dầu là sản phẩm hợp pháp thay thế tốt cho sữa bò. Bạn có thể mua sản phẩm làm sẵn tại siêu thị, nhưng tự làm sẽ rẻ hơn mà lại vô cùng dễ. Sữa gai dầu mới làm sẽ có màu trắng hoặc hơi xanh lá hoặc xám và một mùi vị đặc trưng. Bạn có thể thử nghiệm cho thêm hạnh nhân, vanilla hoặc quả sung để thay đổi hương vị.
Thời gian chuẩn bị: 2 phút
Nguyên liệu
- 1 cốc hạt gai dầu tách vỏ.
- 5-6 cốc nước lạnh (tốt nhất dùng nước đun sôi để nguội)
Cách làm
- Cho nước và hạt gai dầu vào máy xay sinh tố. Điều chỉnh độ đặc bằng cách cho ít hoặc nhiều nước hơn.
- Xay ở mức tốc độ cao trong 2-3 phút, tới khi hỗn hợp mịn và đều.
- Lọc (nếu cần) bằng vải màn và rót vào chai.
- Tạo ngọt (nếu cần) bằng mật ong, hoa quả hoặc siro cây phong, trộn đều lại bằng máy xay.
- Nếu cần thiết có thể lặp lại bước lọc. Sữa hạt gai dầu có thể được bảo quản 3 ngày nếu để trong tủ lạnh và đậy kín. Công thức làm 6-7 cốc.
Coleslaw hạt gai dầu (một loại salad trộn)
Thời gian chuẩn bị: 5 phút
Nguyên liệu
- 1 cốc bắp cải nạo
- 1 tép tỏi thái nhỏ
- 1 trái ớt thái nhỏ (nếu thích)
- 1 củ hành tây đỏ thái nhỏ
- 1 ít hành lá thái nhỏ hoặc rau mùi
- ¼ cốc hạt gai dầu tách vỏ of
- 2 thìa canh dầu hạt gai dầu
- Muối và tiêu làm gia vị.
Cho tất cả nguyên liệu vào tô trộn salad và trộn đều.
Cách làm
Nước ép cần sa tươi
Cần sa tươi chứa THCA và CBDA (A có nghĩa là acid), khi được tác dụng nhiệt sẽ chuyển thành THC và CBD. Đây là lý do cho việc cần phải kích hoạt cần sa hoặc phải đốt cháy cần sa để hút. Các cuộc thử nghiệm cho thấy việc đốt cháy lượng cần sa chứa 300 mg THCA chỉ thu được 5 mg THC, một tỉ lệ rất thấp. THCA không gây phê nhưng vẫn có nhiều tác dụng y tế, và bệnh nhân có thể sử dụng với hàm lượng lớn. Tuy nhiên, THCA chuyển hóa dần dần thành THC một cách tự nhiên, và điều quan trọng là chỉ dùng lá tươi để tránh thu nạp THC vốn có khả năng gây phê. Trong gần 70 loại cannabinoid khác nhau đã có tác dụng y tế đã được biết tới, CBD nhanh chóng trở thành loại cannabinoid quan trọng thứ nhì, sau THC. Hầu hết các chủng loại cần sa hiện nay đều chứa hàm lượng THCA cao, và đồng thời cũng cho nhiều THC. Các giống giàu CBD đang được phát triển, nhưng người dùng đang gặp vấn đề về tính nhất quán của mỗi giống, do họ buộc phải mua cần sa tại chợ đen hoặc tự trồng. Các cây cần sa cho dù có cùng tên giống, nhưng từ các nhà lai tạo khác nhau sẽ cho hàm lượng cannabinoid khác nhau. David Suzuki, học giả, người phát ngôn khoa học và nhà hoạt động môi trường, cho rằng cần sa trồng cho mục đích giải trí hiện nay đang có hàm lượng THC ngày càng cao và hàm lượng CBD ngày càng thấp. Theo Tiến sĩ William Courtney, một bác sĩ tại California, khi lá cần sa chứa hàm lượng CBDA cao nhất và thời điểm tốt nhất để thu hoạch lá là khi cây khoảng 70-85 ngày tuổi. Sau 90 ngày, nó sẽ nhanh chóng sản xuất THCA. CBDA có tác dụng chữa trị nhiều chứng bệnh và có tác dụng kháng viêm, kháng sinh, chống trầm cảm, chống loạn thần, chống oxy hóa, an thần và điều hòa hệ miễn dịch. Nó có thể giảm các triệu chứng co giật, viêm nhiễm, lo lắng, buồn nôn và ức chế ung thư. Bệnh nhân cũng có thể sử dụng CBD, và cách tốt nhất là hóa hơi hoặc sử dụng các dạng chiết xuất thay vì đốt hút cần sa. Courtney là một trong những người đi đầu ủng hộ phương pháp làm nước ép cần sa tươi, và đã đưa ra nhiều bằng chứng giai thoại (anecdotal evidence) về tác dụng của nó. Đã có ít nhất một bệnh nhân thu được lợi ích đáng kinh ngạc. Người này là vợ của ông, Kristen.
Kristen Courtney đã từng bị viêm khớp kèm theo một loạt các bệnh tự miễn khác, bao gồm viêm bàng quang kẽ và lupus, khiến cho nhiều cơ quan nội tạng và các mô khác bị sưng lên.[9] Cô ấy đã được kê đơn hơn 40 loại thuốc kháng viêm, kháng sinh và giảm đau khác nhau nhưng không hiệu quả, mà còn dẫn tới ngộc độc steroid. Các bác sĩ cho rằng cô ấy có thể chỉ sống được tới lần sinh nhật thứ 30. Tuyệt vọng, Kristen chuyển tới California, nơi cô có thể trồng cần sa y tế hợp pháp, và bắt đầu làm nước ép lá cần sa hàng ngày. Bệnh tình của Kristen đã được cải thiện nhanh chóng và hiện nay cô đã không còn cần thuốc giảm đau nữa. Câu chuyện của Kristen hiện có thể được xem trên YouTube. Tuy nhiên, Michael Backes đến từ Abatin Wellness Center tại California, một tiệm bán lẻ cần sa uy tín sử dụng hệ thống xét nghiệm tiên tiến nhất, đáp lại bác sĩ Courtney:
“Bác sĩ William Courtney đã nghiên cứu phương pháp làm nước ép cần sa tươi nhiều năm. Người phụ nữ trong video, là vợ ông. Courtney đã đưa ra một số điểm đáng tin cậy, tuy nhiên nó cần phải có thêm thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên và được kiểm soát để kiểm chứng. Courtney nói rằng cần sa tươi không gây phê là đúng, nhưng chỉ đúng cho cần sa mới thu hoạch, còn tươi.[10] Chỉ cần tác động vào các tuyến phần ngọn của một cây cần sa là đủ để bắt đầu quá trình chuyển hóa THCA thành THC, mặc dù rất chậm.”
Giáo sư Manuel Guzman của trường Đại học Complutense University tại Madrid là người nghiên cứu về các hoạt chất trong cần sa (Cannabinoid), cụ thể về cơ chế hoạt động của chúng và cách chúng điều khiển sự sống – chết của các tế bào.[11] Chúng tôi đã có dịp được gặp ông và đặt câu hỏi về việc ăn cần sa tươi.
“Đúng vậy, hầu hết các cannabinoid trong cần sa tươi có khả năng gắn kết lỏng lẻo với thụ thể CB1 và CB2. Thêm vào đó, THC đã kích hoạt cũng có thể liên kết với một phân tử chưa biết nào đó ngoài các thụ thể cannabinoid. Tóm lại, cần sa tươi chắc chắn ít gây phê hơn cần sa đã qua curing, nhưng có quá nhiều thứ chưa biết về dược tính của các cannabinoid và chúng ta cần phải nghiên cứu thêm.”
Trả lời cho câu hỏi tương tự, Tiến sĩ Paul Hornby, một người có danh tiếng trong lĩnh vực sinh học và hóa sinh học, cho biết:
“Câu trả lời là chưa ai biết được, vì chưa có nghiên cứu chuyên sâu, nhưng về hoạt tính sinh hóa của các cannabinoid, kể cả khi chúng chưa được kích hoạt và có thể không gắn được với các thụ thể, chúng vẫn có tác dụng chống oxy hóa, chống nấm và chống viêm.”
Tuy nhiên, nghiên cứu mới nhất đến từ khoa Sinh học Phân tử tại trường Đại học Daiichi của Nhật bản, chỉ ra rằng CBDA ức chế sự di căn của dòng tế bào ung thư vú MDA-MB-231.[12] Các dữ liệu đã cho thấy, lần đầu tiên trong lịch sử, CBDA của cần sa tươi có tác dụng trong việc chống ung thư di căn, cụ thể là các loại ung thư vú xâm lấn. Nếu bạn có thể tiếp cận được nguồn lá cần sa tươi và có ý định kiểm chứng tác dụng của nó, thì liều khuyến cáo là 20 lá cần sa tươi mỗi ngày trong vòng 45 ngày. Để át đi vị đắng, các bệnh nhân thường trộn 1 phần nước ép cần sa với 10 phần nước ép cà rốt, uống 3 lần mỗi ngày. Phương pháp này chỉ khả quan nếu bạn tự canh tác cần sa với một số lượng lớn. Điều này là bất khả thi với rất nhiều người.
Nhiều bệnh nhân đã khuyên nên ép búp cần sa thay vì sử dụng lá. Bằng việc sử dụng búp, bạn sẽ thu được lượng cannabinoid acid nhiều hơn. Các công dụng y tế của cannabinoid dạng acid liều cao vẫn chưa được kiểm chứng bằng nghiên cứu lâm sàng, và các bằng chứng hiện có chỉ mang tính giai thoại. Cây cần sa tươi cũng có thể là nguồn chứa nhiều vi sinh vật gây bệnh, nên bạn cần cảnh giác và đảm bảo an toàn vệ sinh khi làm nước ép cần sa.
Cách làm từng bước
- Chuẩn bị nguyên liệu: Lá cần sa tươi và nước ép hoa quả nếu muốn.
- Lá cần sa nên là loại vừa được ngắt, nên chọn lá có màu sắc đẹp từ cây khỏe mạnh.
- Để lá vào rổ lọc và rửa bằng nước lạnh.
- Vẩy và để ráo nước.
- Cho lá vào máy xay sinh tố cùng với bất kỳ hoa quả hay rau củ nào khác theo ý thích.
- Trong công thức này, ta sẽ cho thêm chanh, táo và một ít gừng thái nhỏ.
- Xay trong 1-2 phút.
- Dùng một cái rây lọc để lọc lấy phần nước, vắt kiệt nước từ phần bã
- Dùng thìa hoặc tay ép để lấy hết nước.
- Có thể dùng uống trực tiếp hoặc pha thêm với cocktails hoặc nước ép hoa quả.
- Cho thêm đá.
- Cho thêm nước chanh, nhưng bạn có thể thêm bất kỳ loại nước ép nào theo ý muốn.
Nguồn: Việt Growers
Cannabis Vietnam Education
Y Tế, Giáo Dục, Quy Định